دوشنبه ۱۷ خرداد ۹۵ ۱۰:۳۲ ۴,۰۴۰ بازديد
به خاك پوششي روكش بستر گفته مي شود
** خاك پوششي يكي از مراحل اساسي در توليد و پرورش قارچ دكمه اي مي باشد. خاك پوششي به منظور متوقف كردن رشد رويشي قارچ و وادار كردن مسليوم به توليد اندام باردهي مورد استفاده قرار مي گيرد
اهداف اصلي خاك پوششي
خاك پوششي موجب يك تغيير متابوليسمي بر روي مسليوم شده و منجربه تشكيل اندام باردهي مي گردد
خاك پوششي به عنوان تكيه گاهي براي استقرار اندام باردهي مورد مصرف قرار مي گيرد
رطوبت لازم براي تشكيل و رشد اندام باردهي قارچ را فراهم مي سازد
از تبخير رطوبت بستر جلوگيري به عمل مي آورد
خاك پوششي موجب يك تغيير متابوليسمي بر روي مسليوم شده و منجربه تشكيل اندام باردهي مي گردد
خاك پوششي به عنوان تكيه گاهي براي استقرار اندام باردهي مورد مصرف قرار مي گيرد
رطوبت لازم براي تشكيل و رشد اندام باردهي قارچ را فراهم مي سازد
از تبخير رطوبت بستر جلوگيري به عمل مي آورد
روش آماده سازي بستر سالن قارچ
الف- آماده سازي بستر در سطح زمين: در اين روش احتياج به فضاي زيادي مي باشد. از اشكالات ديگر اين روش، خشك شدن سطح بستر مي باشد كه براي جلوگيري از آن بايد سطح بستر با پلاستيك پوشيده شود تا رطوبت نسبي لازم در هواي اطراف آن تامين گردد.
ب- روش قفسه اي: در اين روش سالن هاي پرورش قارچ را با قفسه هاي متعدد طبقه بندي مي كنند. چهارچوب قفسه ها معمولاً از چوب يا استيل ساخته شده و صفحات آنها چوبي يا توري مي باشد. حدّ فاصل هريك از قفسه ها حداقل نيم متر است(50 سانتيمتر) و پايين ترين طبقه هر قفسه حداقل بايد 20 سانتيمتر از زمين فاصله داشته باشد
در صورت استفاده از كمپوست سنگين ضخامت آن نبايد بيشتر از 20 سانتيمتر باشد و اگر كمپوست سبك استفاده مي شود مي توان ضخامت كمپوست را 25 تا 30 سانتيمتر در نظر گرفت. در اين روش عمل پنجه دواني بذر و مرحله رشد قارچ در يك سالن اجرا مي شود
ج- روش جعبه اي: در اين روش از جعبه هاي ارزان قيمت استفاده مي شود كه اين جعبه ها را مي توان از مغازه ها تهيه كرد يا با چوب ساخت. در اين روش جعبه ها را با كمپوست پُر مي نمايند و پس از بذرپاشي داخل اتاقي روي هم مي پوشانند و جعبه ها را به اتاق رشد منتقل مي نمايند.
جعبه هاي مصرفي نبايد زياد بزرگ باشند، جعبه هايي به ابعاد 15×50×100 سانتيمتر بسيار مناسب مي باشد. جعبه ها بايد از چوب محكم درست شده باشند و به منظور تهويه بهتر كمپوست و خروج آب اضافي بايد در كف جعبه ها در محل اتصال تخته ها شكافي به عرض 1 تا 5/1 تعبيه شود
در چهارگوش جعبه پايه هايي قرار مي دهند تا هنگام چيدن جعبه ها روي هم فضاي كافي در بين آنها ايجاد شود، پايه هاي استفاده شده به ارتفاع 15 سانتيمتر مي باشد، اين فضا در هنگام برداشت قارچ استفاده مي شود
اين جعبه ها ظرفيت حدود 25 تا 35 كيلوگرم كمپوست را دارد
د- روش كيسه اي: روش رايجي است. با توجه به گران بودن جعبه ها و هزينه زياد جايگزيني جعبه هاي سالم به جاي جعبه هاي شكسته مي توان از كيسه هاي پلاستيكي به عمق 45 سانتيمتر استفاده كرد
كيسه ها معمولاً ظرفيتهاي متفاوتي دارند، در حدود 25 كيلوگرم ظرفيت آنها مي‌باشد. كيسه‌ها را معمولاً بصورت قفسه‌اي يا در كف اتاق پهلوي هم قرار مي‌دهند. استفاده از سيستم قفسه‌اي با صرفه‌تر مي‌باشد، زيرا چيدن قفسه‌ها در كف اتاق باعث مي‌گردد از كل فضاي اتاق استفاده مطلوب بعمل نيايد، با توجه به آنكه قطر كمپوست در روش كيسه‌اي معمولاً زياد مي‌باشد ممكن است دماي درون آن افزايش يافته و باعث ايجاد خسارت گردد. به همين دليل، استفاده از اين روش بيشتر در مناطق خنك و يا در شرايطي كه درجه حرارت قابل كنترل مي‌باشد قابل توسعه مي‌باشد
مناسب ترين زمان براي خاك دهي
زماني عمل خاك دهي روي بستر انجام مي شود كه مرحله پنجه دواني قارچ كامل شده و مسليوم قارچ حداقل 75% سطح بستر را اِشغال نموده باشد. مدت زمان پنجه دواني بستگي به نوع، مقدار، كيفيت بذر مصرفي، كيفيت كمپوست و شرايط محيطي موجود متفاوت مي باشد و معمولاً 14 روز طول مي كشد لذا حدود 14 روز پس از عمل تلقيح بسترها مي توان از خاك پوششي استفاده نمود.پرورش قارچ خاك پوششي معمولاً به قطر 3 تا 5 سانتيمتر روي بستر قارچ پخش مي شود. چنانچه رطوبت محيط را نتوان در حد لازم تامين نمود قطر خاك پوششي را ضخيم تر در نظر مي گيرند. براي يكساني قطر خاك پوششي در تمام سطح بستر ضروري است قبل از مصرف خاك پوششي سطح بستر كاملاً صاف و فشرده شود
الف- آماده سازي بستر در سطح زمين: در اين روش احتياج به فضاي زيادي مي باشد. از اشكالات ديگر اين روش، خشك شدن سطح بستر مي باشد كه براي جلوگيري از آن بايد سطح بستر با پلاستيك پوشيده شود تا رطوبت نسبي لازم در هواي اطراف آن تامين گردد.
ب- روش قفسه اي: در اين روش سالن هاي پرورش قارچ را با قفسه هاي متعدد طبقه بندي مي كنند. چهارچوب قفسه ها معمولاً از چوب يا استيل ساخته شده و صفحات آنها چوبي يا توري مي باشد. حدّ فاصل هريك از قفسه ها حداقل نيم متر است(50 سانتيمتر) و پايين ترين طبقه هر قفسه حداقل بايد 20 سانتيمتر از زمين فاصله داشته باشد
در صورت استفاده از كمپوست سنگين ضخامت آن نبايد بيشتر از 20 سانتيمتر باشد و اگر كمپوست سبك استفاده مي شود مي توان ضخامت كمپوست را 25 تا 30 سانتيمتر در نظر گرفت. در اين روش عمل پنجه دواني بذر و مرحله رشد قارچ در يك سالن اجرا مي شود
ج- روش جعبه اي: در اين روش از جعبه هاي ارزان قيمت استفاده مي شود كه اين جعبه ها را مي توان از مغازه ها تهيه كرد يا با چوب ساخت. در اين روش جعبه ها را با كمپوست پُر مي نمايند و پس از بذرپاشي داخل اتاقي روي هم مي پوشانند و جعبه ها را به اتاق رشد منتقل مي نمايند.
جعبه هاي مصرفي نبايد زياد بزرگ باشند، جعبه هايي به ابعاد 15×50×100 سانتيمتر بسيار مناسب مي باشد. جعبه ها بايد از چوب محكم درست شده باشند و به منظور تهويه بهتر كمپوست و خروج آب اضافي بايد در كف جعبه ها در محل اتصال تخته ها شكافي به عرض 1 تا 5/1 تعبيه شود
در چهارگوش جعبه پايه هايي قرار مي دهند تا هنگام چيدن جعبه ها روي هم فضاي كافي در بين آنها ايجاد شود، پايه هاي استفاده شده به ارتفاع 15 سانتيمتر مي باشد، اين فضا در هنگام برداشت قارچ استفاده مي شود
اين جعبه ها ظرفيت حدود 25 تا 35 كيلوگرم كمپوست را دارد
د- روش كيسه اي: روش رايجي است. با توجه به گران بودن جعبه ها و هزينه زياد جايگزيني جعبه هاي سالم به جاي جعبه هاي شكسته مي توان از كيسه هاي پلاستيكي به عمق 45 سانتيمتر استفاده كرد
كيسه ها معمولاً ظرفيتهاي متفاوتي دارند، در حدود 25 كيلوگرم ظرفيت آنها مي‌باشد. كيسه‌ها را معمولاً بصورت قفسه‌اي يا در كف اتاق پهلوي هم قرار مي‌دهند. استفاده از سيستم قفسه‌اي با صرفه‌تر مي‌باشد، زيرا چيدن قفسه‌ها در كف اتاق باعث مي‌گردد از كل فضاي اتاق استفاده مطلوب بعمل نيايد، با توجه به آنكه قطر كمپوست در روش كيسه‌اي معمولاً زياد مي‌باشد ممكن است دماي درون آن افزايش يافته و باعث ايجاد خسارت گردد. به همين دليل، استفاده از اين روش بيشتر در مناطق خنك و يا در شرايطي كه درجه حرارت قابل كنترل مي‌باشد قابل توسعه مي‌باشد
مناسب ترين زمان براي خاك دهي
زماني عمل خاك دهي روي بستر انجام مي شود كه مرحله پنجه دواني قارچ كامل شده و مسليوم قارچ حداقل 75% سطح بستر را اِشغال نموده باشد. مدت زمان پنجه دواني بستگي به نوع، مقدار، كيفيت بذر مصرفي، كيفيت كمپوست و شرايط محيطي موجود متفاوت مي باشد و معمولاً 14 روز طول مي كشد لذا حدود 14 روز پس از عمل تلقيح بسترها مي توان از خاك پوششي استفاده نمود.پرورش قارچ خاك پوششي معمولاً به قطر 3 تا 5 سانتيمتر روي بستر قارچ پخش مي شود. چنانچه رطوبت محيط را نتوان در حد لازم تامين نمود قطر خاك پوششي را ضخيم تر در نظر مي گيرند. براي يكساني قطر خاك پوششي در تمام سطح بستر ضروري است قبل از مصرف خاك پوششي سطح بستر كاملاً صاف و فشرده شود